Rada UE przyjęła 9 lipca br. środki awaryjne na wypadek brexitu bezumownego dotyczące finansowania i wykonywania budżetu UE 2019. Środki te mają złagodzić wpływ brexitu bezumownego na finansowanie działań w wielu dziedzinach, takich jak badania czy rolnictwo.

   W ten sposób UE będzie mogła kontynuować płatności dla brytyjskich beneficjentów za umowy podpisane i decyzje podjęte przed datą opuszczenia Unii przez Wielką Brytanię, pod warunkiem że kraj ten będzie kontynuował wpłaty uzgodnione w budżecie UE 2019.
Parlament Europejski wydał zgodę na te przepisy awaryjne 17 kwietnia 2019 r.
   „Brexit bezumowny nie zmienia podstawowej zasady, zgodnie z którą UE-27 i Wielka Brytania powinny honorować wspólnie podjęte zobowiązania finansowe. Uzgodnione dziś środki pomogą to zapewnić. Ochronią one Brytyjczyków i brytyjskie podmioty oraz oszczędzą ewentualnych niedogodności innym odbiorcom unijnych środków” – powiedziała Mika Lintilä, minister finansów Finlandii, która aktualnie sprawuje prezydencję w Radzie .
   W myśl uzgodnionych przepisów awaryjnych Wielka Brytania musi potwierdzić na piśmie, że będzie partycypować w finansowaniu budżetu UE 2019 w przyjętej wersji. Będzie też musiała zaakceptować konieczne kontrole i audyty unijnych programów i działań oraz dokonać pierwszej wpłaty do budżetu UE na okres po wystąpieniu. Dopiero pod tymi warunkami Wielka Brytania i brytyjskie podmioty będą się kwalifikować do otrzymywania finansowania z budżetu UE w 2019 r.
   Gdy Wielka Brytania dokona wpłaty za cały rok 2019, państwo to i brytyjskie podmioty zachowają na ten rok kwalifikowalność w świetle warunków dowolnego zaproszenia do składania ofert, przetargu czy innych procedur mogących skutkować finansowaniem z budżetu UE. Wyjątkiem są szczególne przypadki związane z bezpieczeństwem czy utratą przez Wielką Brytanię członkostwa w Europejskim Banku Inwestycyjnym.
   Ponadto powyższe środki awaryjne pozwolą na kontynuowanie wypłat dla beneficjentów, którzy znajdują się w państwach członkowskich UE, ale ich kwalifikowalność zależy od przynależności Wielkiej Brytanii do UE. Warunkiem pozostaje jednak to, czy odnośne umowy zostały podpisane, a decyzje podjęte przed wystąpieniem Wielkiej Brytanii z UE.
   Środki awaryjne przestaną obowiązywać, jeżeli Wielka Brytania zaprzestanie wpłat lub jeżeli w trakcie kontroli i audytów zostaną wykryte znaczne niedociągnięcia.
Nie ma to żadnego wpływu na porozumienie finansowe między UE a Wielką Brytanią – do wynegocjowania w razie brexitu bezumownego. Porozumienie będzie musiało obejmować całość wzajemnych obowiązków wynikających z brytyjskiego członkostwa.
   Uzgodnione środki mają pozwolić na utrzymanie względnego udziału państw UE-27 w finansowaniu budżetu UE 2019.
Kontekst
   Odkąd Wielka Brytania ogłosiła zamiar wyjścia z UE, ta ostatnia konsekwentnie reprezentuje opinię, że obie strony powinny wywiązać się z obowiązków finansowych wynikających z całego okresu przynależności Wielkiej Brytanii do UE. Zasada ta została przypomniana przez Radę Europejską (art. 50) w wytycznych z 29 kwietnia 2017 r. do negocjacji brexitowych oraz odzwierciedlona w projekcie umowy wystąpieniowej uzgodnionej przez 27 państw członkowskich z rządem brytyjskim w listopadzie 2018 r. Brak umowy wystąpieniowej w dniu wystąpienia nie wpłynie na tę zasadę.
Za: Rada UE