UE chce kontynuować swój sztandarowy program, znany jako instrument „Łącząc Europę”, i finansować z niego kluczowe projekty transportowe, cyfrowe i energetyczne również po 2020 r. 13 marca br. Komitet Stałych Przedstawicieli potwierdził wspólne rozumienie wypracowane przez prezydencję rumuńską i Parlament Europejski co do drugiej edycji programu (CEF 2.0) w latach 2021–2027.
Przedmiotem uzgodnień są wszystkie przepisy rozporządzenia oprócz przepisów regulujących kwestie finansowe i horyzontalne, które są elementem negocjacji w sprawie kolejnych wieloletnich ram finansowych na okres 2021–2027.
W obszarze transportu CEF 2.0 będzie promował interoperacyjne i multimodalne sieci z korzyścią dla rozwoju i modernizacji infrastruktury kolejowej, drogowej, morskiej oraz infrastruktury wykorzystywanej w żegludze śródlądowej. Będzie też wspierał bezpieczną mobilność. Priorytetowo traktowany będzie dalszy rozwój transeuropejskich sieci transportowych (TEN-T), zwłaszcza projekty transgraniczne o unijnej wartości dodanej. W ramach CEF 2.0 zadba się także o to, aby infrastruktura zmieniana w celu poprawy mobilności wojskowej w obrębie UE spełniała warunki umożliwiające jej podwójne zastosowanie: cywilne i wojskowe.
W sektorze energii program przyczyni się do dalszej integracji europejskiego rynku, ulepszy interoperacyjność energetycznych sieci transgranicznych i międzysektorowych, będzie sprzyjać dekarbonizacji i zapewni bezpieczeństwo dostaw. Udostępnione zostaną też fundusze na projekty transgraniczne w dziedzinie energii odnawialnej. Podczas określenia kryteriów przyznawania dotacji uwzględniać się będzie spójność projektów z unijnymi i krajowymi planami energetyczno-klimatycznymi, w tym z zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim”. Najpóźniej w 2020 r. Komisja zweryfikuje spójność rozporządzenia o transeuropejskich sieciach energetycznych (TEN-E) z celami UE w zakresie energii i klimatu.
W obszarze łączności cyfrowej zakres programu został poszerzony z uwagi na fakt, że transformacja cyfrowa gospodarki i całego społeczeństwa zależy od powszechnego dostępu do niezawodnych, przystępnych cenowo sieci o dużej i bardzo dużej przepustowości. Łączność cyfrowa jest również uznawana za jeden z decydujących czynników w niwelowaniu różnic gospodarczych, społecznych i terytorialnych. Aby zakwalifikować się do uzyskania wsparcia z CEF 2.0, projekt będzie musiał przyczyniać się do realizacji celów jednolitego rynku cyfrowego oraz łączności w UE. Pierwszeństwo będą miały projekty przewidujące objęcie zasięgiem dodatkowego obszaru z gospodarstwami domowymi.
W programie kładzie się nacisk na synergie między sektorami transportu, energii i technologii cyfrowych zwiększające skuteczność działań UE i optymalizujące koszty realizacji. W tym celu przewidziano przyjęcie międzysektorowych programów prac, które umożliwiłyby interweniowanie w takich obszarach jak zautomatyzowana mobilność oparta na sieci lub paliwa alternatywne.
W proponowanym akcie uwzględniono także działania w dziedzinie klimatu z uwagi na unijne długofalowe zobowiązania do dekarbonizacji ujęte m.in. w porozumieniu paryskim.
Co dalej?
Rada chciałaby, aby negocjacje z nowym Parlamentem Europejskim rozpoczęły się możliwie szybko. Celem jest zakończenie ich z wynikiem bazującym na dotychczasowych postępach przedstawionych w obecnym wspólnym rozumieniu. Podczas negocjacji musi też zostać uwzględnione ogólne porozumienie w sprawie wieloletnich ram finansowych 2021–2027.
Za: Rada UE